Erik Hastalıkları

Erik, ülkemizde hem taze tüketim hem de işlenmiş ürünlerde yoğun olarak tercih edilen önemli bir meyvedir. Ancak yüksek verim ve kaliteli meyve için, üreticilerin en çok dikkat etmesi gereken konulardan biri erik hastalıklarıdır. Yaprak, gövde, meyve ve kökleri etkileyen birçok hastalık, zamanında önlem alınmadığında verim ve kaliteyi ciddi biçimde düşürebilir. Bu yazıda, erik ağacı hastalıklarını ve doğal mücadele yöntemlerini detaylıca ele alıyoruz.

Erik Hastalığı Nedir?

Erik hastalıkları, bitki üzerinde çeşitli mantar, bakteri, virüs veya çevresel stres kaynaklı olarak gelişen; ağacın büyümesini, gelişmesini, meyve kalitesini ve verimini olumsuz etkileyen patolojik sorunlardır. Özellikle mantar hastalıkları, iklim koşullarının uygun olduğu dönemlerde hızla yayılabilir.

İşte en yaygın erik ağacı hastalıkları:

Yaprak Delen Hastalığı
Kara Leke Hastalığı
Monilya (Kahverengi Çürüklük)
Antraknoz
Bakteriyel Kanser ve Zamklanma
Pas Hastalığı
Gövde Kanseri
Gümüşi Yaprak Hastalığı
Kök Çürüklüğü

Erik Yaprak Hastalıkları

Yapraklar, hastalık belirtilerinin ilk görüldüğü bölgeler arasında yer alır. Bu nedenle yapraktaki değişiklikler dikkatle izlenmelidir.

Yaprak Delen Hastalığı

Erik yapraklarında önce küçük, morumsu lekeler oluşur. Zamanla bu lekeler delinerek yapraklarda delikler meydana getirir. Hastalık ilerlerse meyve ve dalları da etkileyebilir.

Kara Leke Hastalığı

Özellikle yaprakların üst yüzeyinde siyah lekeler görülür. Yoğun enfeksiyonlarda yaprak dökülmesi yaşanır, bu da ağacın zayıflamasına neden olur.

Pas Hastalığı

Yaprağın alt yüzeyinde turuncu renkli tozlu lekeler oluşur. Fotosentez kapasitesi azalır ve meyve kalitesi düşer.

Gümüşi Yaprak Hastalığı

Yapraklarda mat, gümüş renkli bir parlaklık gözlenir. Hastalık ilerledikçe dallarda geriye doğru kuruma görülür.

Erik Gövde Hastalıkları

Gövde hastalıkları, ağacın taşıyıcı sistemine zarar vererek genel gelişimini durdurabilir. Bu nedenle erken tespit hayati önem taşır.

Gövde Kanseri

Kabukta çatlama, kabuk altı dokularda kararmalar ve zamk akıntısı ile kendini gösterir. Giderek yayılan bu hastalık, dalların kurumasına neden olabilir.

Bakteriyel Kanser ve Zamklanma

Özellikle ilkbaharda, gövdede ve genç sürgünlerde zamk oluşumu ile tanınır. Soğuk zararları sonrasında gelişebilir.

Kök Çürüklüğü

Köklerden başlayarak gövdeye doğru ilerler. Ağaçta gelişim geriliği, yaprak sararması ve ani kuruma gözlenebilir.

Erik Hastalıkları ile Doğal Mücadele

Kimyasal ilaçların yerine veya yanında, doğal yöntemlerle hastalık kontrolü sağlamak mümkündür. Bu yöntemler hem çevre hem de insan sağlığı açısından önemlidir.

Hastalıklı yaprak, dal ve meyveler düzenli olarak temizlenmeli, bahçeden uzaklaştırılmalıdır.
Bahçede ağaçlar arası mesafe iyi ayarlanmalı, güneş ve hava sirkülasyonu sağlanmalıdır.
Kışlık budamalar, hastalıklı dalların ortadan kaldırılması için etkili bir yöntemdir.
Organik bakır ve kükürt içerikli ürünler, mantar hastalıklarına karşı kullanılabilir.
Bordo bulamacı, kış sonu ve ilkbahar başında koruyucu olarak uygulanabilir.
Toprak kaynaklı hastalıklar için sağlıklı fidan kullanımı ve drenaj çok önemlidir.

Dijital feromon tuzağı da zararlıların tespitinde önemli rol oynar.

Erik Hastalığı Nasıl Geçer?

Erik ağaçlarında hastalıkların tedavisi, hastalığın türüne ve yayılma durumuna göre değişir. Erken dönemde tespit edilen hastalıklar, doğal ve kültürel önlemlerle büyük oranda kontrol altına alınabilir.

İlerlemiş hastalıklarda ise, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından ruhsatlı bitki koruma ürünleri devreye girmelidir. Ancak bu ürünlerin etkili olabilmesi için doğru zamanda, doğru dozda ve uygun şekilde uygulanması gerekir.

Ayrıca;

Hastalıklara dayanıklı sertifikalı çeşitlerin tercih edilmesi,
Yıllık bakım takviminin düzenli uygulanması,
İklim ve toprak koşullarına uygun üretim yapılması, hastalık riskini en aza indirir.

Erik Hastalıkları Takvimi

Dönem	Gözlemlenecek Hastalıklar	Alınması Gereken Önlemler
Şubat – Mart	Gövde kanseri, bakteriyel zamklanma	Kış budaması sonrası bordo bulamacı uygulaması
Nisan	Monilya, yaprak delen, antraknoz	İlkbahar ilaçlamaları, enfekteli çiçek ve sürgünlerin budanması
Mayıs – Haziran	Kara leke, pas hastalığı, gümüşi yaprak	Yaprak kontrolleri, havalandırma sağlama
Temmuz – Ağustos	Yaprak delen, antraknoz, meyve çürüklükleri	Meyvelerin erken toplanması, hastalıklı meyvelerin ayıklanması
Eylül – Ekim	Yaprak dökümleri sonrası pas ve kara leke	Sonbahar temizlik budamaları
Kasım – Aralık	Kök çürüklüğü, gövde çatlakları	Bahçe temizliği, toprak drenaj kontrolü